Portal - Informator Obywatelski Osób Niewidomych

Sebastian Zaręba – adwokat

Pytanie:
Z powodu nadużywania alkoholu przez męża i ciągłych awantur jestem zmuszona opuścić wspólnie zbudowany dom. Nie chciałabym w przyszłości mieć kłopotu z płaceniem mężowi alimentów, gdyż stale uchyla się od pracy. Czy w takiej sytuacji powinnam złożyć od razu pozew rozwodowy, czy o separację? Kto ponosi koszty rozwodu? Czy w razie separacji mogę zabrać z domu sprzęty przeze mnie zakupione? Czy muszę jakoś to dokumentować? Czy długi męża w wypadku separacji nie będą mnie obciążać?

Odpowiedź:
Co do obowiązku pomocy na rzecz drugiego małżonka –zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy, ale tylko jeżeli wymagają tego względy słuszności.
Zgodnie z art. 61 (4) § 4 KRO do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków pozostających w separacji drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy art. 60, z wyjątkiem § 3.
Stosowanie tych przepisów oznacza, że jeżeli mąż osoby zadającej pytanie zostanie uznany przez sąd w orzeczeniu o separacji za wyłącznie winnego rozkładu pożycia – nie będzie mógł żądać dostarczenia od osoby zadającej pytanie dostarczenia środków utrzymania.
Natomiast małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, będzie mógł żądać od drugiego małżonka dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.
Natomiast należy wskazać, że analogiczne zasady – dotyczące dostarczania środków utrzymania - znajdują zastosowanie przy rozwodzie.
Co do kosztów rozwodu – stała opłata od złożenia pozwu rozwodowego wynosi 600 zł. Opłatę tę wnieść należy do właściwego sądu. Jeżeli sąd w toku postępowania o rozwód ma dokonać również podziału majątku, należy uiścić dodatkowo opłatę w kwocie 300 zł lub 1000 zł (w zależności od tego, czy projekt sposobu podziału majątku jest zgodny czy nie).
Jeżeli stronę w postępowaniu o rozwód ma reprezentować adwokat należy uiścić opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł do właściwego urzędu miasta. Wynagrodzenie adwokata jest ustalane z każdym klientem indywidualnie.
Zasadą postępowania cywilnego jest, że strona przegrywająca ponosi koszty procesu. W przypadku gdy jeden z małżonków zostanie uznany za wyłącznie winnego za rozkład pożycia małżeńskiego, to na żądanie małżonka niewinnego będzie on musiał zwrócić wszystkie koszty postępowania.
W przypadku, gdy sąd orzeknie o alimentach na rzecz rozwiedzionego małżonka, strona przegrywająca zostanie obciążona opłatą stosunkową od zasądzonego roszczenia.
Jeżeli wyrok rozwodowy obejmuje także orzeczenie o eksmisji albo o podziale majątku, sąd nakaże uiszczenie opłaty w wysokości przewidzianej od pozwu lub wniosku w takiej sprawie. Jeżeli doszło do rozwodu bez orzekania o winie, połowa z opłaty stałej od pozwu (300 zł) zostanie powodowi zwrócona przez sąd, zaś druga strona będzie musiała zwrócić powodowi 150 zł.
Pozostałe koszty procesu będą podzielone po połowie, a koszty pełnomocników każda ze stron poniesie we własnym zakresie.
Co do możliwości zabrania rzeczy kupionych do domu – jeżeli te rzeczy zostały nabyte po zawarciu małżeństwa – weszły one do wspólności majątkowej i brak jest możliwości samodzielnego nimi dysponowania przez jednego z małżonków do momentu dokonania podziału majątku. Na wniosek jednego z małżonków sąd może w orzeczeniu o separacji dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
Co do odpowiedzialności za długi małżonka w przypadku orzeczenia separacji – należy wskazać, że orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Powoduje to zwolnienie małżonka pozostającego w separacji, od odpowiedzialności za długi drugiego małżonka. W tym przypadku chodzi o długi powstałe już po uprawomocnieniu się orzeczenia przez sąd (o separacji). Powstanie rozdzielności majątkowej następuje z mocy prawa. Nie ma zatem potrzeby wnoszenia wniosku o zniesienie wspólności majątkowej.

Podstawa prawna:
Art. 61 (4) § 3 i 4, art. 60 § 1 i 2, art. 61 (3), art. 58 § 3, Art. 54 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r Kodeks rodzinny i opiekuńczy ( t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)

_________________