Portal - Informator Obywatelski Osób Niewidomych

Waloryzacja emerytur i rent w 2021 r. Czy na wszystko wystarczy pieniędzy?
Źródło: Gazeta Wyborcza 05.01.2021
Leszek Kostrzewski

Rząd postanowił zmienić wskaźnik waloryzacji. Po zmianach przeciętna emerytura wzrośnie w marcu o mniej więcej 100 zł brutto. Czy będzie wypłacona trzynastka i czternastka?
Na tę wiadomość co roku czeka blisko 10 mln Polaków pobierających emerytury, renty, świadczenia przedemerytalne, świadczenia kompensacyjne czy pomostówki.
Chodzi o coroczną waloryzację. O jej wysokości decydują dwa wskaźniki: inflacja w gospodarstwach emeryckich i nie mniej niż 20 proc. realnego wzrostu płac.
Tyle że we wrześniu 2019 r. Jarosław Kaczyński w ramach kampanii parlamentarnej ujawnił nowy program PiS, w którym zapisano, że „minimalna coroczna procentowa waloryzacja emerytur i rent nie może być niższa niż 70 zł”.
Ale to już nieaktualne. – Chcemy, żeby najniższe emerytury, tak jak do tej pory, wzrastały. Szczególnie najbiedniejszym seniorom trzeba pomagać i robimy to konsekwentnie. W tym roku podnieśliśmy minimalną emeryturę do 1200 zł, a w przyszłym będzie to już 1250 zł. Chciałoby się oczywiście więcej, ale możliwości budżetowe są, jakie są – przyznał we wrześniu wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed.
Oznaczało to, że rząd ustalił, że w marcu 2021 najniższa emerytura i renta, a także najniższa renta rodzinna i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rolnicza wzrosną z 1200 do 1250 zł brutto. Czyli zamiast obiecanych 70 zł będzie 50 zł.
Oczywiście 50 zł to najniższa gwarantowana podwyżka. Ale niektórzy Polacy dostaną więcej. Rząd szacował jeszcze niedawno, że w marcu waloryzacja wszystkich świadczeń na podstawie obecnego prawa i wskaźników ekonomicznych wyniesie 3,84 proc.
Ostateczny wskaźnik poznamy na początku lutego, gdy GUS ogłosi wszystkie potrzebne do wyliczania waloryzacji dane makroekonomiczne.
To jednak też już nieaktualne.

Waloryzacja 2021. Raczej ponad 4 proc. dla każdego

Dr Łukasz Wacławik z krakowskiej AGH przyznaje, że patrząc na najnowsze dane o inflacji i wzroście płac, można szacować, że waloryzacja emerytur będzie wyższa, niż zakłada rząd:
– Inflacja emerycka w 2020 roku wyniesie ok. 3,7-3,8 proc. Trudno oszacować, jak wzrośnie realne wynagrodzenie. Dane tu są dość fragmentaryczne i trudno je z dużym przybliżeniem oszacować. Wydaje się jednak, że będzie to między 2-4 proc. Co, dodając 20 proc. realnego wzrostu płac (0,4-0,8 proc.), może oznaczać waloryzację na poziomie między 4,1 a 4,6 proc. – mówi Łukasz Wacławik.
Podobnie szacuje rząd, który właśnie opracował nowy projekt ustawy przewidujący, że waloryzacja będzie wyższa i wyniesie przynajmniej 4,16 proc.

– „Z uwagi na obecną sytuację w kraju związaną z ogłoszonym stanem epidemicznym oraz faktem, że dopiero w lutym 2021 r. znany będzie przyszłoroczny wskaźnik waloryzacji emerytur i rent, projekt przedmiotowej ustawy przewiduje dodatkowe rozwiązanie na wypadek, gdyby ogłoszony w lutym 2021 r. wskaźnik waloryzacji okazał się wyższy niż 104,16 proc. (...) W takim przypadku do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji, zgodnie ze schematem zapisanym w projekcie ustawy” – odpisało nam Ministerstwo Rodziny.

Jaka podwyżka emerytur w 2021 r.

Gdy waloryzacja wyniesie 4,16 proc., to najniższa emerytura 1,2 tys. zł wzrośnie o blisko 50 zł (tu więc nie będzie żadnych zmian, bo najniższa podwyżka i tak miała wynieść 50 zł).

Bardziej wzrosną za to wyższe świadczenia. I tak:

- świadczenie przedemerytalne – dziś 1210,99 zł – wzrośnie o 50,37 zł;

- średnia renta – 1968 zł – wzrośnie o 81,86 zł;

- średnia emerytura – 2472 zł – wzrośnie o 101,35 zł;

- średnia renta rodzinna – 2214 zł – wzrośnie o 92,10 zł;

- średnia emerytura pomostowa – 3084 zł – wzrośnie o 128,29 zł;

- przeciętne świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli – 2385 zł – wzrośnie o 99,21 zł.

Wszystkie kwoty brutto.

Jak wzrosną dodatki w 2021 r.

Waloryzowanie o 4,16 proc. oznacza też większą podwyżkę dodatków. I tak:

- dodatek pielęgnacyjny, dodatek za tajne nauczanie (229,91 zł) wzrośnie o 9,56 zł;

- dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji (344,87 zł) wzrośnie o 14,44 zł;

- dodatek dla sierot zupełnych (432,12 zł) wzrośnie o 17,96 zł;

- dodatek kombatancki (229,91 zł) wzrośnie o 9,56 zł.

Wszystkie podane kwoty to kwoty brutto.

Trzynasta emerytura

Rząd postanowił, że w maju 2021 r. będzie wypłacona po raz trzeci trzynasta emerytura. To oznacza, że każdy emeryt i rencista, niezależnie od dochodu, otrzyma dodatek w wysokości najniższej emerytury obowiązującej w przyszłym roku, czyli według szacunków rządu będzie to 1250 zł brutto.
Dodatkowa emerytura nie będzie wliczała się do dochodu przy ubieganiu się o zasiłki z pomocy społecznej czy dodatek mieszkaniowy. Podając dochód na członka rodziny, mamy prawa nie uwzględniać dodatku.
Z trzynastej emerytury nie będzie też można dokonywać potrąceń i egzekucji. To ważne dla seniorów, którzy są zadłużeni.

Dla kogo czternasta emerytura

W 2021 r. mają być wypłacone zarówno trzynasta, jak i czternasta emerytura. Trzynastka będzie dla wszystkich. Czternastka będzie ograniczona. Dostaną jąosoby, których świadczenie nie przekracza 120 proc. wysokości średniej emerytury.
PiS szacuje, że pełną czternastkę otrzymają ci, którzy w 2021 r. nie będą pobierać więcej niż 2900 zł brutto. Osoby, które przekroczą ten próg, dostaną świadczenie, ale zmniejszone – na zasadzie „złotówka za złotówkę”.
Czternasta emerytura ma być wypłacona w listopadzie 2021 r. Ale według naszych informacji będzie to świadczenie jednorazowe, w kolejnych latach rząd nie zamierza już go wypłacać.
– Mamy pandemię, która oznacza zwiększenie wydatków przez najbliższe lata, i na to dodatkowe świadczenie wprowadzone na stałe po prostu nas nie stać – mówi nam nasz informator.
Jeszcze w sierpniu wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Stanisław Szwed pytany, czy czternastka będzie wypłacana w kolejnych latach, przyznał, że stanie się tak, „jeśli pozwolą na to możliwości budżetowe i finanse”.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zgodnie z obwieszczeniem ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmienia się wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w 2021 roku. Od 1 stycznia 2021 wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie wynosić 1971,00 zł (do 31 grudnia 2020 – 1830,00 zł).

_________________