Portal - Informator Obywatelski Osób Niewidomych

Renta socjalna i stypendia artystyczne.
Czyli co ma piernik do wiatraka?

Jak ja uwielbiam, narzekać na rentę socjalną, a zwłaszcza na te wszystkie powody, które zabraniają jej posiadania. W szczególności jeden z zakazów, a dotyczący twórczości artystycznej jest jak stare powiedzonko, „co ma piernik do wiatraka”?

ZUS karze zawiesić rentę socjalną jeśli otrzymało się stypendium sportowe bądź wynagrodzenie w postaci nagrody za działalność artystyczną. Co ciekawe kwestia stypendium artystycznego czy czegoś w rodzaju wynagrodzenia dla twórcy w formie zapłaty za dzieło sztuki, została opisana w bardzo niejasny sposób. Można wręcz przypuszczać, że aby pisać książki, należy nie pobierać renty. Najbezpieczniej więc, pominąć część zagadnienia, które wspomina o jakimś progu 26 lat i zapomnieć o tej... jałmużnie, albo zrezygnować z własnych marzeń.

Oto dokładny zapis w tej sprawie, jaki podaje ZUS: „Na zawieszenie renty socjalnej wpływają także przychody osiągane z tytułu wykonywania umowy zlecenia przez uczniów szkół ponadpodstawowych i studentów, którzy nie ukończyli 26 lat życia oraz honoraria z tytułu działalności artystycznej lub twórczej. Od przychodów tych nie jest wprawdzie odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne, jednak podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym”.

Taki jest już ZUS, jak znajdzie jakiś powód do nie udzielenia świadczenia, choćby najbardziej wydumany to z przyjemnością urząd skorzysta z takiej okazji. Najogólniej rzecz ujmując: wydajesz tomik poezji, lepiej zawieś rentę. Chyba, że Ci się uda, wydać upragnione dziełko na zasadzie umowy o to dzieło!
W tytule artykułu zapisałam, „Renta socjalna i stypendia artystyczne. Czyli co ma piernik do wiatraka?” Skąd ten tytuł? Z bezsensowności, zakazu udzielania tantiem za działalność artystyczną. Wyobrażacie sobie, że jakiś amator dostaje po raz pierwszy nagrodę za swój wysiłek i nagle to, co zarobił, musi dać dla ZUS, bo przekroczył dochód miesięczny w opisanym w ustawie progu możliwych dochodów. I tak oto jedyna szansa, na zainwestowanie we własne zdolności przepada. Absurd? Takie tantiemy, nagrody pieniężne wygrane w jakimś konkursie, powinny znaleźć się na koncie artysty, anie na rachunku zusowskich urzędników. Wystarczającymi powodami, do tego, aby w takie dochody nie mieszał się ten urząd, są:
 Nagrody nie zdarzają się często, więc czemu mają nie być pozytywnym impulsem do samorealizacji?
 Wydając książkę, nagrywając płytę, tworząc amatorski film, autor musi się liczyć z własnymi kosztami, na wypadek braku zainteresowania jego wytworem. Mam nadzieję, że nie muszę głupio tłumaczyć, że debiutantom nie jest łatwo, zwłaszcza jeśli są nieznani i nie ma ich kto zarekomendować. Przez to rozumiem, koszty na promocję takiego artysty.
 I trzeci powód, moim zdaniem najbardziej oczywisty. Nikt nie dostaje jako „prezent” od losu, renty z tytułu niepełnosprawności. Bo jaka to rekompensata za... stracone nerwy?!

Będąc raz w ZUS-ie, postanowiłam zapytać o ten „artystyczny powód”. I wtedy mi zalecono nie korzystać z renty, jeśli zechcę w przyszłości zarabiać na tym, co obecnie przechowuję
w szufladzie. Najbardziej de motywujące jest to, że jak się ma taką rentę, to najlepiej w ogóle nie pracować... Parafrazuję słowa Pani urzędniczki. Co tu ukrywać? Moje rozumienie sensu posiadania renty z powodu grupy inwalidzkiej jest o 360º inne niż oficjalna linia polityczna państwa polskiego na ów temat. Ja się pytam, „jak się realizować”, a Państwo na to: „nic nie rób!”

Nie tędy droga... Radzę zmienić definicję renty socjalnej i nie dawać świadczenia na przykład osobom z chorobą alkoholową (nowa nazwa patologii) i tym, co udają biedaków, strasząc ludzi na dworcach kolejowych i bywalców centr handlowych.

Z drugiej renty socjalnej z tytułu niepełnosprawności nie dostaje się na tzw. „piękne oczy”. To takie zło konieczne, które jest takiej liczbowej wartości, że na rachunki nie starczają „te miliony”. Zapomoga, która powinna być zbierana, na leki i zabiegi, nie starcza na podstawowe wydatki. O ironio losu, kiedyś ktoś chce spróbować realizować to, co Abraham Maslow nazwał „wyższymi potrzebami”, aby przerwać to błędne koło, a może nawet zacząć prowadzić choćby działalność artystyczną, ba nawet gospodarczą, napotyka na mocne „NIE POZWALAM” (liberum veto?) ze strony ZUS-u.

A gdyby tak, dać sobie spokój z rentą? Dać sobie spokój z mieszkaniem w tym kraju? Zawsze można za odłożoną rentę, kupić sobie bilet lotniczy w jedną stronę do Wlk. Brytanii, przypominam. I wtedy nawet ta zusowska jałmużna, nie będzie żadnym znakiem „STOP”.

Ciekawe co wtedy, powie ZUS? Zakład Upupiania Społecznego? Zagwarantowana Udręka Socjalna? Zawsze Uznajemy że Sami Swoi... mają rację? Jak jeszcze rozkodować ten kod? ZUS zmienił logo, postarał się o sygnalizacyjne stanowiska, niech teraz zmodyfikuje te swoje regulaminy na temat renty i stanie się na powrót Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Oto link, do przepisów związanych z rentą socjalną: http://www.zus.pl/default.asp?p=4&id=406

Możecie pisać, jakie Wy mieliście, Drodzy Czytelnicy, przygody z ZUS-em. Ku, przestrodze innych.

Zapraszam do komentowania,
Justa,