Portal - Informator Obywatelski Osób Niewidomych

SYSTEM OBSŁUGI DOFINANSOWAŃ

1 stycznia 2004 r. weszły w życie przepisy znowelizowanej ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dotyczące dofinansowań do wynagrodzeń zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych.
System miesięcznego dofinansowywania wynagrodzeń zastąpił obowiązujący wcześniej system zwrotu części lub całości podatku od towarów i usług dla zakładów pracy chronionej. Na podstawie tej ustawy zarówno pracodawca z chronionego, jak i otwartego rynku pracy może obecnie uzyskać z PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych (pod warunkiem, że zatrudnia ich na podstawie umowy o pracę).
Ustawodawca przewidział 3 podstawowe podmioty, które są uprawnione i mogą się starać o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych. Pierwszy z nich to pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej. Drugi to pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, w tym co najmniej 6% osób niepełnosprawnych. Ostatnim uprawnionym podmiotem jest pracodawca zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy mniej niż 25 pracowników.
Dofinansowanie nie przysługuje pracodawcom zobowiązanym do wpłat na Fundusz, czyli takim, którzy mają więcej niż 25 pracowników, ale mniej niż 6% niepełnosprawnych. Do podmiotów, które na mocy nowej ustawy straciły prawo do dofinansowania wynagrodzeń osób niepełnosprawnych (o ile nie osiągają wspomnianego wskaźnika 6%), należą m.in. państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, będące jednostkami budżetowymi oraz instytucje kultury, osiągające w 2004 r. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 2% oraz państwowe i niepaństwowe szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe, publiczne i niepubliczne szkoły, osiągające w 2004 r. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 1%.
Istotnym warunkiem narzuconym przez ustawę, umożliwiającym otrzymanie dofinansowania z PFRON, jest nie posiadanie przez starającego się o nie pracodawcę zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu. Przez zobowiązania takie ustawodawca rozumie wszelkie rodzaje zobowiązań pracodawców wobec Funduszu, niezależnie od sposobu ich powstania. W szczególności mogą to być zobowiązania z tytułu obowiązkowych wpłat, jak i zobowiązania z tytułu np. niespłaconych pożyczek lub nienależnie pobranych dofinansowań itp.
Dofinansowanie przysługuje wyłącznie do wynagrodzeń wypłaconych pracownikom niepełnosprawnym. Ustawodawca ustalił, że dofinansowanie z tytułu zatrudnienia przysługuje na te osoby niepełnosprawne, które są ujęte w ewidencji, prowadzonej przez Fundusz. Dodatkowo dofinansowanie przysługuje tylko na osoby niepełnosprawne, które nie osiągnęły wieku emerytalnego.
Wysokość dofinansowania uzależniona jest od wymiaru czasu pracy pracownika, stopnia jego niepełnosprawności i szczególnych schorzeń, a także typu pracodawcy.
W początkowym okresie obowiązywania ustawy pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej otrzymali dofinansowanie w wysokości: 130% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności; 110% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności oraz 50% najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Limity dofinansowań na przestrzeni lat ulegały zmianom. W chwili obecnej zgodnie z ustawą z 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw, pracodawcy od stycznia 2013 r. otrzymują niższe dofinansowanie na zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz wyższe dofinansowanie na tych pracowników, którzy mają znaczny stopień niepełnosprawności. Tak więc pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej ma prawo do miesięcznej dopłaty w wysokości procentowej liczonej od najniższego wynagrodzenia, która kształtuje się następująco: 180% na niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności, 100% przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz 40% na osobę zaliczoną do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Dofinansowanie zwiększa się o 40% najniższego wynagrodzenia w przypadku osób niepełnosprawnych, u których stwierdzono tzw. schorzenia specjalne, czyli chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz w przypadku pracowników niewidomych
W początkowym okresie obowiązywania przepisów ustawy, przez najniższe wynagrodzenie użyte jako podstawę do wyliczenia kwoty należnego dofinansowania, należało rozumieć minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w grudniu roku poprzedniego. Dla przykładu od dnia 1 stycznia 2004 r. podstawę wyliczeń stanowiło minimalne wynagrodzenie za grudzień 2003 r., tj. 800 zł.
Od 1 stycznia 2013 r. obowiązuje inna kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, która jest podstawą do wyliczenia dofinansowania do pensji zatrudnianych przez pracodawcę osób niepełnosprawnych. Zgodnie ze stosownymi zapisami ustawy o rehabilitacji przez najniższe wynagrodzenie należy rozumieć minimalną płacę, obowiązującą w grudniu poprzedniego roku, ale ustalaną na podstawie odrębnych przepisów. Dlatego też bazą do ustalenia wysokości dofinansowania w 2013 r. jest kwota 1500 zł, czyli równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r.
Przedsiębiorcy, którzy nie mają statusu zakładu pracy chronionej, otrzymują tylko 70% kwot dofinansowania (lub 90% w przypadku dofinansowania na pracowników z tzw. schorzeniami specjalnymi), które przysługuje zakładom pracy chronionej.
W 2013 r. maksymalne kwoty dofinansowania dla pracodawców, którzy zatrudniają pracowników z lekkim stopniem niepełnosprawności zatrudnionym na rynku chronionym wynoszą 600 zł, a na otwartym rynku pracy 420 zł. Dla pracownika z umiarkowanym stopniem pracodawca na rynku chronionym dostanie maksymalnie 1500 zł dofinansowania, a na rynku otwartym – 1050 zł. Z kolei pracodawca, zatrudniający osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności, otrzyma maksymalnie w przypadku rynku chronionego 2700 zł, a na rynku otwartym będzie to 1890 zł.
Zróżnicowanie w dofinansowaniu pomiędzy otwartym i chronionym rynkiem pracy zdaniem specjalistów jest korzystne dla zakładów pracy chronionej, które mają dużo więcej dodatkowych obowiązków.
Fundusz wypłaca miesięczne dofinansowanie w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy pracownika. Należy zaznaczyć, że miesięczne dofinansowanie nie obejmuje wynagrodzenia pracownika w części finansowanej przez Fundusz
na podstawie innych przepisów ustawy. Oznacza to, iż pracodawca dokonując obliczenia kwoty należnego dofinansowania, powinien pomniejszyć wysokość dofinansowania w przypadku, gdy wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego zostało w części sfinansowane przez Fundusz na podstawie innych przepisów ustawy np. artykułu tejże mówiącego o finansowaniu przez Fundusz składek na ubezpieczenia społeczne pracownika niepełnosprawnego.

Od 1 grudnia 2012 r. wszedł w życie przepis, zgodnie z którym firmy zatrudniające osoby z niepełnosprawnością mają obowiązek przekazywać im wynagrodzenie na rachunek bankowy, rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub na adres zamieszkania pracownika. Pracownik może być zarówno właścicielem, jak i współwłaścicielem konta, wskazanego pracodawcy do przelewu pensji. W wyjątkowych sytuacjach może to być też rachunek innej osoby, np. opiekuna, pełnomocnika. Dotyczy to jednak tylko niepełnosprawnych, którzy mają trudności w codziennej egzystencji.
Taki wymóg wprowadzony został w wyniku ostatniej nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jego celem jest zapobieganie przypadkom fikcyjnego pobierania przez pracodawców dofinansowań do pensji osób niepełnosprawnych, które mimo formalnego zatrudnienia w rzeczywistości nie wykonują u nich żadnej pracy.

Ułatwieniem dla pracodawcy może być fakt, że na etapie comiesięcznego składania wniosku o wypłatę dofinansowania nie musi on dołączać żadnych nowych dokumentów. Fundusz będzie sprawdzał spełnianie tego warunku dopiero w przypadku prowadzenia postępowań wyjaśniających w zakresie prawidłowości ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń. W związku z tym pracodawca, fakt przekazania pensji na konto, będzie musiał udowodnić dopiero w trakcie kontroli, a PFRON będzie mógł wymagać wówczas przedstawienia np. potwierdzeń dokonania wypłaty wynagrodzeń oraz poniesienia kosztów płacy.

Uzyskując pomoc na zaangażowanie niepełnosprawnych, pracodawcy muszą się liczyć z daleko idącą kontrolą swoich poczynań i wydawanych pieniędzy. Organem uprawnionym do przeprowadzania takich kontroli jest PFRON. Fundusz to organ administracji publicznej wspierający rehabilitację oraz zatrudnienie osób niepełnosprawnych. W związku z tym Funduszowi przysługują dodatkowe uprawnienia kontrolne. Związane z tym szczegóły reguluje ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Pracodawcy zobowiązani są dokonać różnych wpłat pieniężnych na PFRON. Zgodnie ze stosownymi przepisami należności trzeba regulować do 20. dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym pojawiły się okoliczności powodujące powstanie tego obowiązku. Równocześnie pracodawca składa zarządowi PFRON deklaracje miesięczne i roczne poprzez teletransmisje danych w formie dokumentu elektronicznego. Przedsiębiorca, który spóźni się ze złożeniem miesięcznej informacji na temat liczby zatrudnionych niepełnosprawnych, czy deklaracji w sprawie obowiązkowych wpłat na PFRON lub nie przekaże w terminie na rachunek funduszu środków ze zwolnień podatkowych, może się spodziewać grzywny 500 zł.
Fundusz kontroluje także pracodawców, którzy korzystają z pomocy publicznej w formie dofinansowań czy refundacji. Zgodnie ze stosownymi przepisami, prezes PFRON ma prawo skontrolować przedsiębiorców pobierających dofinansowanie do wynagrodzeń w zakresie miesięcznego wsparcia. Wyżej wzmiankowane przepisy dają także możliwość nałożenia grzywny w wysokości aż do 5 tys. zł., za udaremnianie lub utrudnianie przeprowadzenia kontroli przez pracowników PFRON. Podobna kara będzie groziła osobie, która zgłosi do funduszu nieprawdziwe dane, udzieli nieprawdziwych wyjaśnień lub odmówi odpowiedzi na pytania kontrolerów.
Od 24 stycznia 2013 r. obowiązują nowe przepisy regulujące zasady przeprowadzania kontroli przez PFRON. Prezes zarządu PFRON może przeprowadzać kontrole pracodawcy dotyczące zgodności ze stanem faktycznym danych zawartych we wniosku o wypłatę dofinansowania wraz z dołączonymi do niego informacjami o niepełnosprawnych pracownikach, na których ubiega się o wsparcie oraz wysokości miesięcznego dofinansowania, w tym kwot i terminów poniesienia miesięcznych kosztów płacy zatrudnionych.
Nowe rozporządzenie w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przewiduje pięć różnych trybów kontroli PFRON. W myśl nowych przepisów pracownicy Funduszu mogą przeprowadzić kontrolę kompleksową, problemową, sprawdzającą, okresową oraz doraźną. Tylko przed kontrolą kompleksową, problemową oraz okresową firma, do której wybierają się inspektorzy, musi być poinformowana z siedmiodniowym wyprzedzeniem, listownie lub mailem, o jej miejscu, zakresie i terminie.
Kontrole Funduszu mogą teraz odbywać się w miejscu i godzinach świadczenia pracy przez pracowników podmiotu kontrolowanego, w obecności kierownika, a nie jak dotychczas tylko w siedzibie firmy. Na dodatek w uzasadnionych przypadkach kontrola może się odbywać poza zwykłymi godzinami pracy firmy, a nawet w dni wolne od pracy. Powyższe regulacje oznaczają, że kontrolerzy Funduszu mogą wkroczyć do budynku firmy, by sprawdzić, czy rzeczywiście zatrudnia niepełnosprawnych, na których pobiera dofinansowania.
Należy jednak pamiętać, że omawiane rozporządzenie nie dotyczy tylko kontroli przeprowadzanych przez PFRON, ale także kontroli przeprowadzanych przez inne organy upoważnione do nich na podstawie ustawy o rehabilitacji. Przykładem mogą tu być przeprowadzane przez wojewodów okresowe i doraźne kontrole zakładów pracy chronionej i zakładów aktywności zawodowej, czy też kontrole, do których uprawniony jest pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych.
Dofinansowania do wynagrodzeń pracowników realizowane są ze środków pochodzących z dotacji celowej z budżetu państwa. W związku z tym w zakresie wypłaconych dofinansowań znajdują zastosowanie niektóre przepisy ustawy o finansach publicznych. W szczególności należy mieć na uwadze przepis mówiący, że wykorzystanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem, wyklucza prawo do ubiegania się o dotację przez kolejne trzy lata.
Ostatnie lata dla firm zatrudniających niepełnosprawnych pracowników, a w szczególności tych mających status zakładów pracy chronionej, były trudnym czasem. Zmieniające się nawet, co pół roku przepisy i stopniowe ograniczenie przysługującej im pomocy, czy specjalnych uprawnień powodowały brak stabilizacji i niepewność, co do dalszego prowadzenia działalności.
Potwierdzeniem nienajlepszej kondycji tej formy pomocy może być spadające w ostatnich miesiącach zatrudnienie osób niepełnosprawnych. - Ten spadek w systemie dofinansowań wynika z tego, że spadła atrakcyjność zatrudniania osób o określonej charakterystyce. W wyniku nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która obowiązuje od początku 2012 r., znacząco zmniejszyło się dofinansowanie do zatrudniania osób z lekką niepełnosprawnością. Przyniosło to skutek w postaci dynamicznego spadku ich zatrudnienia. W ponad 90 proc. jest to kompensowane przez wzrost liczby zatrudnionych osób z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności. - Z tym, że w około jednej trzeciej do połowy przypadków polega to na przekwalifikowaniu tych osób, które miały stopień lekki, na stopień wyższy. Udowadnia to, że konieczne jest dalsze uszczelnianie systemu orzecznictwa, oraz dalsze poszukiwanie i modyfikacje w istniejącym systemie dofinansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Komisja Europejska pracuje nad nowymi przepisami mogącymi mieć wpływ na zatrudnianie osób niepełnosprawnych

Komisja Europejska (KE) przygotowała projekt Rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych (GBER), które ma zastąpić obowiązujące rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 roku uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Oficjalne tłumaczenie na język polski projektu rozporządzenia dostępne jest w Internecie pod adresem
http://www.popon.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=25943:oficjalne-polskie-tumaczenie-projektu-rozporzdzenia-komisji-europejskiej-w-sprawie-wyacze-blokowych&catid=30:wiadomoci-komunikaty. Jak czytamy we wstępie projektu,
podstawowym celem procedowanych przepisów jest unowocześnienie konkurencyjnego rynku pracy poprzez trwały, inteligentny i sprzyjający włączeniu społecznemu wzrost gospodarczy na konkurencyjnym rynku wewnętrznym, przyczyniający się jednocześnie do postępu działań państw członkowskich na rzecz bardziej efektywnego wykorzystania finansów publicznych. Sekcja piąta projektu rozporządzenia poświęcona jest zapisom dotyczącym pomocy dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych. Jakie zmiany, w stosunku do obecnie obowiązujących rozwiązań, mają przynieść nowe przepisy? Poniżej przedstawiamy główne z nich.
Przede wszystkim Komisja Europejska zaproponowała ograniczenie wysokości kwoty pomocy publicznej na jeden program pomocowy wyłączającej obowiązek notyfikacji takiej pomocy. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami państwo i jego instytucje nie musiałyby notyfikować (czyli podawać do informacji Komisji Europejskiej) pomocy udzielanej w wysokości nieprzekraczającej 0,01% Produktu Krajowego Brutto (PKB) za poprzedni rok budżetowy, co dla Polski oznacza na chwilę obecną ok. 160 mln złotych powiększone równowartość 100 mln euro. Licząc w zaokrągleniu, w przypadku naszego kraju mowa jest o kwocie rzędu 500 – 600 mln złotych.
O skali znaczenia tej zmiany może świadczyć przykład obecnej krajowej praktyki, zgodnie z którą roczne wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) na pomoc publiczną wynoszą ok. 3 mld złotych.

Jak proponowane zmiany miałyby wyglądać w praktyce? Sprawdźmy to na przykładzie PFRON-u. Fundusz dysponuje trzema miliardami złotych, które w ramach pomocy publicznej mają zostać przekazane na tworzenie nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Zgodnie z nowymi przepisami unijnymi, Polska jako państwo członkowskie może bez konieczności udzielania Komisji Europejskiej dodatkowych informacji wydać 500 milionów złotych. Przy założeniu, że PFRON zamierza przez cały rok, co miesiąc wydawać taką samą kwotę na pomoc publiczną począwszy od stycznia, do marca danego roku kalendarzowego PFRON wyda środki stanowiące równowartość dozwolonego limitu. Oznacza to, że w marcu danego roku kalendarzowego Polska będzie zobowiązana do poinformowania Komisji o tym fakcie (notyfikacji). W rezultacie Komisja przeprowadzi postępowanie wyjaśniające, którego celem jest zbadanie, czy pomoc publiczna państwa nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji na europejskim rynku pracy poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów. Zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jeśli Komisja stwierdzi, po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag, że pomoc przyznana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych nie jest zgodna z rynkiem wewnętrznym lub że pomoc ta jest nadużywana, zdecyduje o zniesieniu lub zmianie tej pomocy przez dane państwo, który ona określa. Co więcej, jeśli dane państwo nie zastosuje się do decyzji w wyznaczonym przez Komisję Europejską terminie, Komisja lub inne zainteresowane państwo członkowskie może wnieść sprawę bezpośrednio do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Problematyka zasadności pomocy publicznej nie leży tylko i wyłącznie w gestii Komisji Europejskiej. Jeśli bowiem państwo członkowskie nie zgodzi się z decyzją Komisji zakazującą dalszej pomocy publicznej, może zgłosić się z wnioskiem do Rady, która może podjąć jednomyślnie przyznać, że pomoc, którą państwo przyznaje lub zamierza przyznać jest uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym, jeśli wyjątkowe okoliczności uzasadniają taką decyzję. Jeśli zainteresowane państwo zwróci się z przedmiotowym wnioskiem do Rady w trakcie trwania postępowania wyjaśniającego w Komisji, postępowanie to zawiesza się, jednakże Rada ma obowiązek wydania decyzji w ciągu maksymalnie trzech miesięcy. Jeśli w tym czasie nie zajmie stanowiska, Komisja wydaje decyzję w sprawie.
Podczas spotkania przedstawicieli wszystkich państw członkowskich z unijnym komisarzem ds. konkurencji – Joaquinem Almunią, które odbyło się na początku lipca 2013 roku, wszyscy członkowie Unii Europejskiej wyrazili swój sprzeciw wobec proponowanym zmianom progów wprowadzających obowiązek notyfikacji zamierzonej pomocy publicznej. Po wysłuchaniu wszystkich uwag, Komisja Europejska zapowiedziała, że jeszcze raz będzie procedować projekt nowego rozporządzenia, który zostanie przedstawiony na jesieni – prawdopodobnie w listopadzie 2013 roku. Jak zapowiedział polski Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zapowiedź Komisji Europejskiej o przygotowaniu nowego projektu nie wyklucza podjęcia wspólnych działań przez wszystkie państwa członkowskie, których celem będzie zaprezentowanie KE wspólnego stanowiska członków UE.

Jakie inne zmiany dla niepełnosprawnych przynosi zaprezentowany w Brukseli projekt rozporządzenia?
Unia postuluje zmniejszenie maksymalnej kwoty pomocy na szkolenia o 10% (do 70%), co wydaje się sprzeczne z założeniami pobudzania innowacyjności gospodarki europejskiej i podnoszenia kwalifikacji pracowników.
Ponadto, co ma bezpośrednie przełożenie na sytuację osób niepełnosprawnych na rynku pracy, Komisja Europejska zaproponowała zapis uniemożliwiający uzyskanie dofinansowania na pracownika niepełnosprawnego na stanowisku, na którym poprzednio również była zatrudniona osoba niepełnosprawna na czas określony.

Jak widać, proponowane przez Unię zapisy nie są korzystne dla osób niepełnosprawnych. Nie przesądzają one z góry o radykalnym pogorszeniu sytuacji osób z dysfunkcjami na rynku pracy, lecz wiążą się ze znacznie ostrzejszymi kryteriami koniecznymi do spełnienia przez państwo. Cieszy natomiast fakt, że wszystkie państwa członkowskie są zgodne w swoim sprzeciwie (co w Unii Europejskiej jest sytuacją niezwykle rzadką) przeciwko projektowanym zmianom, a ich głos jest ważny w dialogu prowadzonym z Komisją Europejską. Dodatkowo każdy kraj stara się przeprowadzić wewnętrzną dyskusję na temat zmian w sposobie oceny pomocy publicznej i jej wpływu na konkurencyjność na rynku pracy. W Polsce duża debata na ten temat została zorganizowana przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, który jeszcze w maju 2013 roku zaprosił do dyskusji przedstawicieli pracodawców, pracowników oraz reprezentantów środowiska osób niepełnosprawnych. Wypracowane podczas spotkania stanowisko sprzeciwiającego się unijnemu projektowi przekazano do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który reprezentuje Polskę w przedmiotowej debacie na arenie europejskiej.
Ponadto Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON) przekazała 28 czerwca 2013 roku na ręce Komisji Europejskiej pismo z uwagami do rozporządzenia (pełna treść pisma dostępna w Internecie pod adresem: http://www.popon.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=25992:uwagi-popon-w-sprawie-rozporzdzenie-gber-skierowane-do-komisji-europejskiej&catid=30:wiadomoci-komunikaty).
POPON w sposób dokładny przedstawia obowiązujące w Polsce regulacje dotyczące obowiązku alternatywnie zatrudniania określonej liczby osób niepełnosprawnych bądź przekazywania dodatkowych środków finansowych na wynagrodzenia osób niepełnosprawnych. Jak czytamy w przedstawionym stanowisku: warto zaznaczyć, iż pomimo bardzo wysokich wpłat obowiązkowych na PFRON z tytułu braku wymaganego 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, bardzo wielu pracodawców decyduje się na ponoszenie wysokich kosztów wpłat obowiązkowych i nie zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Dlatego jedynym skutecznym instrumentem wpływającym na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest program dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, który zapewnia stałe miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych. […] Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej zasady funkcjonowania wsparcia zatrudniania osób niepełnosprawnych należy stwierdzić, iż polski system nie narusza konkurencyjności na rynku wspólnotowym, ponieważ wpłaty pochodzące od pracodawców z tzw. rynku krajowego przewyższają subsydia płacowe kierowane na ten rynek w ramach wypłacanych kwot miesięcznych dofinansowań dla przedsiębiorców. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych należy traktować jako tzw. przesunięcie między poszczególnymi segmentami finansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ale bez udziału środków publicznych, które nie powoduje zwiększenia konkurencyjności rynku polskiego w stosunku do pozostałych państw, jak również nie naruszają konkurencji na rynku lokalnym.

W chwili obecnej można nadal zgłaszać uwagi do projektu Komisji Europejskiej w drodze konsultacji społecznych. Obowiązujące na dzień dzisiejszy przepisy Rozporządzenia nr 800/2008 będą obowiązywać co najmniej do 30 czerwca 2013 roku. Komisja Europejska planuje uchwalenie rozporządzenia na kwiecień 2014, co oznaczałoby wejście nowych przepisów w życie w lipcu 2015 roku. Do tego czasu środki finansowe będą przyznawane na dotychczasowych warunkach.

Od 1 stycznia 2014 r. czekają nas zmiany w systemie dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w zakładach pracy chronionej oraz na otwartym rynku pracy, które wynikają z rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej. Planowane zmiany w ustawie okołobudżetowej z 18 września 2013 r. wiążą się z pracami nad nowym rozporządzeniem Komisji Europejskiej w sprawie wyłączeń blokowych GBER nr 800/2008 (dot. dozwolonej pomocy publicznej udzielanej przez państwa członkowskie). Projekt ustawy okołobudżetowej jest uzupełnieniem projektu budżetu na 2014 r. i zapewnia jego prawidłową realizację. Zawiera on ważne zmiany z tytułu dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych i decyzją Sejmu został skierowany do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych. Toteż można żywić nadzieję, że ostateczne zmiany dofinansowań uzyskają dla osób niepełnosprawnych bardziej korzystny kształt niż aktualne rządowe propozycje. Podjęte w tej sprawie decyzje, niezwykle znaczące dla osób niepełnosprawnych i mające wpływ na różne dziedziny życia społeczno-ekonomicznego, dotychczas nie były konsultowane z zainteresowanymi środowiskami, więc czas najwyższy zapytać o to samych zainteresowanych.
Obecnie proponowane przez rząd rozwiązanie (zdecydowanie niekorzystne dla osób niepełnosprawnych), zawarte w art. 3 projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw, realizuje zasadę równego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych zatrudnionych na otwartym rynku pracy i w zakładach pracy chronionej, wprowadzoną ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Te poprawki mają zostać wprowadzone do art. 26a ustawy o rehabilitacji już od stycznia 2014 r., więc pracodawcy nie mają czasu na odpowiednie przygotowanie się do przewidywanych regulacji. Tych zmian spodziewano się od dawna, ale pracodawcy osób niepełnosprawnych, a i same osoby niepełnosprawne, zostali zaskoczeni tak drastycznymi cięciami w tym zakresie. Na szczęście kwestia dofinansowań jest wciąż otwarta. Jest rozważane przesunięcie zmian w czasie o trzy miesiące. Miejmy nadzieję, że w tym okresie zostaną wypracowane inne propozycje, ponieważ obecne rozwiązanie w dalekiej perspektywie nie przyniesie oczekiwanych oszczędności, a wręcz przeciwnie spotęguje wydatki w innych sferach życia publicznego i doprowadzi do upadku wielu zakładów pracy chronionej (i tak już niewielu i od dawna zmniejszającej się ich liczby) oraz do zwalniania pracowników niepełnosprawnych, a w szczególności tych z trudną sytuacją zawodową i zdrowotną (schorzenia szczególnie utrudniające funkcjonowanie, pracownicy z lekkim stopniem niepełnosprawności z niskimi kwalifikacjami). Niestety nie pozostało już zbyt dużo czasu na społeczne konsultacje i na odwlekanie wprowadzenia zmian, gdyż konieczne jest jak najszybsze uchwalenie prawa w tym zakresie, istnieje bowiem prawdopodobieństwo, że Polska będzie musiała prosić UE o zgodę na notyfikowanie kwot pomocy.
Na płaszczyźnie krajowej od dawna zapowiadano zmniejszenie kwot dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, a także zrównania maksymalnych kwot dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w ZPCh i na otwartym rynku pracy, ale zapowiadane zmniejszenia miały się zawierać, w zależności od stopnia niepełnosprawności, w przedziale 80%-85% obecnie otrzymywanej pomocy, a projekt ustawy okołobudżetowej zakłada obniżenie wsparcia dla zakładów pracy chronionej do wysokości 60%-75% dotychczasowych kwot. Przyszłoroczny budżet przewiduje dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych w maksymalnej wysokości do 3 mld zł, co stanowi obniżenie wydatków PFRON na ten cel o ok. 200-400 mln zł w porównaniu z wcześniejszym okresem. Te doraźne oszczędności w dłuższej perspektywie przyniosą jednak wielokrotnie wyższe straty niż oszczędności (wzrost bezrobocia, zwiększone zasiłki i zapomogi społeczne, redukcja miejsc pracy, ograniczenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, oddalenie się przez Polskę od średniego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych osiąganego przez inne państwa europejskie, zaprzepaszczenie wychodzenia z izolacji społeczno-zawodowej szerokich grup niepełnosprawnych, w szczególności dotkniętych najcięższymi dysfunkcjami, zmniejszenie liczby zakładów pracy chronionej, upadłość firm, zmniejszenie wpłat z tytułu podatków i składek na ubezpieczenia społeczne opłacane przez niepełnosprawnych pracowników oraz ich pracodawców, obniżenie wpływów na PFRON, itp.).
Maksymalne kwoty dofinansowania do miesięcznych wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, które będą możliwe do uzyskania przez pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne w oparciu o przewidywane przepisy w 2014 r., będą odpowiednio wynosić:




Pracodawca Otwarty rynek i ZPCh
Stopień niepełnosprawności znaczny: umiarkowany: lekki:
Brak schorzeń specjalnych 1920 zł 960 zł 480 zł
Schorzenia specjalne 2560 zł 1600 zł 1120 zł

Pamiętajmy o tym, że są to kwoty maksymalne, które pracodawca może uzyskać, a nie kwoty, które rzeczywiście uzyskuje. Z powyższych wyliczeń wynika, że kwoty ujednoliconego systemu dofinansowań, jakie pracodawcy będą mogli uzyskać na niepełnosprawnego pracownika, są znacznie niższe niż kwoty wyliczone na podstawie przepisów dotychczas obowiązujących, a w przypadku zakładów pracy chronionej są one zawsze drastycznie niższe. Na proponowanych rozwiązaniach nie zyskują pracodawcy z otwartego rynku pracy, a pracodawcy z chronionego rynku znacząco tracą. Niewielki wzrost przewidywanego dofinansowania wynagrodzeń dotyczyłby tylko osób z lekkim stopniem niepełnosprawności w odniesieniu do otwartego rynku pracy (o 32 zł), a w przypadku ZPCh ta kwota dofinansowań do wynagrodzeń tego stopnia niepełnosprawności byłaby o kilkaset złotych niższa niż dotychczas obowiązująca.
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności, ze względu na nieznaczne ograniczenia zdrowotne, najczęściej zatrudniają się na otwartym rynku pracy, nieprzyznając się do swojej niepełnosprawności. Jest to podyktowane niskimi płacami osób niepełnosprawnych oraz sytuacją prawną na rynku pracy osób z lekkim stopniem niepełnosprawności wynikającą z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (niskie dofinansowanie do ich wynagrodzenia, brak uprzywilejowań pracowniczych, nie wliczanie do wymaganych wskaźników). Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności zatrudniane jako osoby niepełnosprawne z dofinansowaniem do miesięcznego wynagrodzenia są najczęściej niezdolne do znalezienia pracy na otwartym rynku, mają niskie wykształcenie i kwalifikacje oraz wykazują się małą mobilnością zawodową. Takim osobom grozi utrata zatrudnienia w razie niskiego dofinansowania do ich wynagrodzenia, ze względu na ich małą przydatność zawodową (automatyzacja produkcji), niskie kwalifikacje zawodowe, predyspozycje do wykonywania jedynie elementarnych zawodów i prostych prac fizycznych. A poza zatrudnieniem w ramach wsparcia zatrudnienia takie osoby nie są pożądanymi pracownikami i najprawdopodobniej nie znajdą pracy na rynku opartym na konkurencyjności.
Znaczący trzon pracowników niepełnosprawnych zatrudnionych w ZPCh, a także na otwartym rynku, to osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, a największe cięcia obejmą dofinansowania wynagrodzeń właśnie tych osób, co nie będzie zachęcać pracodawców do ich zatrudniania.
Bardzo duże cięcia w dofinansowaniach wynagrodzeń nie ominą również najbardziej zagrożonej wykluczeniem społecznym i zawodowym grupy, do której zaliczają się osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz osoby, które mają schorzenia specjalne (upośledzenie umysłowe, choroba psychiczna, specyficzne zaburzenia neurologiczne, duże wady narządu wzroku, epilepsja-której najbardziej boją się pracodawcy, gdyż osoby z tą chorobą mają bardzo dużo przeciwwskazań do zatrudnienia i trudno im znaleźć właściwe stanowisko pracy), będącą dotychczas grupą szczególnie uprzywilejowaną przez Państwo przy wsparciu zatrudnienia. Przy tak niskich dofinansowaniach do wynagrodzeń tej grupy niepełnosprawnych, mającej bardzo dużo ograniczeń psychofizycznych i zawodowych, pracę zachowają tylko te jednostki spośród niej, które mają szczególnie wysokie i wyjątkowe kwalifikacje.
Tak znaczące zmniejszenie wsparcia Państwa w postaci subsydiów płacowych z PFRON niewątpliwie ograniczy zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Proponowany przez rząd od 2014 r. system dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych nie rekompensuje podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych i obowiązków pracodawców (konieczność zapewnienia odpowiednio przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych stanowisk, obiektów i pomieszczeń pracy, zapewnienia opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych, a także uprzywilejowanie pracowników niepełnosprawnych w sferze uprawnień pracowniczych - skrócona norma czasu pracy, dodatkowa przerwa w pracy, dodatkowy urlop, stale rosnące koszty płacy, a do tego często mniejsza efektywność w pracy osób niepełnosprawnych i ich zwiększona absencja chorobowa oraz dodatkowa księgowość, liczna sprawozdawczość, niejasne i niespójne przepisy prawne, często się zmieniające, zagrożenie pracodawców wysokimi karami finansowymi).
Zaproponowane w ustawie okołobudżetowej zmiany w dotowaniu zatrudnienia osób niepełnosprawnych negatywnie wpłyną na funkcjonowanie głównie tych zakładów, w których udział w zatrudnieniu pracowników z orzeczonym stopniem niepełnosprawności jest największy. Te podmioty bez odpowiedniego wsparcia na zatrudnienie osób niepełnosprawnych nie będą w stanie dokonywać jakichkolwiek inwestycji i skutecznie utrzymać swojej konkurencyjności na rynku, szczególnie w dobie kryzysu. W ostatnich latach systematycznie spadała liczba zakładów pracy chronionej, co było wynikiem kolejnych likwidacji poszczególnych uprawnień przysługujących tym firmom, przy pozostawieniu dotychczasowych obowiązków. Wielu przedsiębiorców ukształtowało swoją strukturę kadrową uwzględniając dotychczasową wysokość finansowego wsparcia zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz konieczność utrzymania stałego wysokiego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. W swoją działalność wkalkulowali pomoc publiczną, a teraz przy ograniczeniu tej pomocy nie będą w stanie utrzymać płynności finansowej przy utrzymaniu zatrudnienia na dotychczasowym poziomie. Minimalizując straty w pierwszej kolejności pracodawcy podejmą redukcję zatrudnienia. A w pierwszym rzędzie pozbędą się pracowników najmniej efektywnych i elastycznych zawodowo. Redukcja obejmie głównie osoby niepełnosprawne z racji swojego dodatkowego uprzywilejowania w sferze uprawnień pracowniczych i niskiej wydajności. Jeśli pracodawcy nie zwolnią obciążających ich finansowo pracowników, to grozi im upadłość, a w jej konsekwencji osoby niepełnosprawne i tak stracą pracę.
Utrata pracy przez już raz zaktywizowaną osobę niepełnosprawną i pozostawanie przez nią dłuższy czas bez pracy jest dla takiej osoby stratą nie do zrekompensowania, bo ze względu na dynamicznie zmieniający się rynek pracy i jego wymagania, taka osoba może już się na nim nie odnaleźć i powtórnie nie mieć możliwości i sił do kolejnego zaadaptowania się w środowisku zawodowym. Wejście na rynek pracy osób niepełnosprawnych (szczególnie tych z dotkliwymi dysfunkcjami) stanowi czasochłonny i kosztowny proces, więc po co ponownie wydawać środki i marnować czas na ich powtórną aktywizację w razie utraty przez nich pracy? A do tego osoba długo bezrobotna najczęściej staje się osobą stale bezrobotną. Dlatego należy podejmować rozwiązania pozwalające na utrzymanie zatrudnienia już raz zaktywizowanych zawodowo osób i nie dopuszczać do ich bezrobocia.
Uregulowania prawne w dużym stopniu obarczyły pracodawców osób niepełnosprawnych obowiązkiem rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej osób niepełnosprawnych, co jest zbyt daleko idącym przerzuceniem odpowiedzialności i obowiązków z Państwa na te podmioty, do których one nie mają ani przygotowania ani odpowiednich środków. Środki finansowe, jakie ZPCh uzyskiwały na ten cel były dotychczas zbyt niskie, żeby sprostać temu zadaniu, a dodatkowo wydatkowanie tych środków było obarczone ogromnymi komplikacjami. Z tego powodu firmy mające status zakładu pracy chronionej nagminnie rezygnowały z tego statusu. Obecne zagrożenie obniżenia pomocy na zatrudnianie osób niepełnosprawnych jeszcze spotęguje ten trend.
Projekt ustawy okołobudżetowej również przewiduje uniezależnienie miesięcznego dofinansowania wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu roku poprzedniego i ustala stałe kwoty maksymalnego dofinansowania. Ustalenie sztywnych kwot pomocy na wsparcie zatrudnienia osób niepełnosprawnych najprawdopodobniej spowoduje zatrzymanie wysokości pensji tych osób na najniższym możliwym poziomie, niezależnie od zmian na rynku pracy, gospodarczych i wysokości przeciętnego wynagrodzenia w kraju. Spowoduje to zmniejszenie wydatków konsumpcyjnych, co z kolei przełoży się na mierny rozwój gospodarczy kraju.
Już dotychczas istniejące przepisy nie miały charakteru prozatrudnieniowego, a proponowane zmiany w tym zakresie jeszcze bardziej odstręczają pracodawców od zatrudniania osób niepełnosprawnych. Na proponowanych rozwiązaniach stracą zarówno pracodawcy osób niepełnosprawnych jak i same osoby niepełnosprawne. Nie zyska na tym też nasza gospodarka.

_________________

30 września 2013 roku do laski marszałkowskiej wpłynął rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2014 (druk sejmowy nr 1779, dostępny w wersji elektronicznej pod adresem: http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=1779). Następnie został on skierowany pod obrady Sejmu RP, a pierwsze czytanie odbyło się w dniu 11 października 2013 roku. W głosowaniu nad odrzuceniem wniosku 196 posłów opozycji opowiedziało się „za”. Koalicja obroniła rządowy projekt ustawy popierając go 232 głosami. Taki wynik głosowania oznacza dalsze procedowanie ustawy w Parlamencie. Obecnie projekt został skierowany do Sejmowej Komisji Finansów Publicznych (KFP), która zgodnie z rekomendacjami wyniki swojej pracy powinna przedstawić najpóźniej do dnia 28 listopada 2013 roku.
Zgodnie z obowiązującym procesem ustawodawczym, Komisja może zaproponować w sprawozdaniu przyjęcie projektu bez poprawek, przyjęcie projektu z poprawkami (co jest najczęściej występującym scenariuszem) lub odrzucenie projektu. Po opracowaniu przez KFP sprawozdania wyznaczona zostanie data tzw. drugiego czytania w Sejmie, które obejmie przedstawienie sprawozdania oraz przeprowadzenie debaty nad projektem, w trakcie której istnieje możliwość zgłaszania poprawek lub wniosków. Jeśli posłowie zgłoszą nowe poprawki i wnioski, wtedy Marszałek Sejmu skieruje projekt ponownie pod obrady Komisji. KFP znów zbada projekt wraz z nowymi uwagami i przedstawi Sejmowi sprawozdanie, które musi zakończyć się tzw. trzecim czytaniem, po którym konieczne jest głosowanie nad projektem. Jeśli zaś podczas drugiego czytania posłowie nie zgłoszą uwag również odbędzie się głosowanie. Aby projekt ustawy został przegłosowany konieczne jest osiągnięcie zwykłej większości głosów „za” w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów (czyli w obecności co najmniej 231 parlamentarzystów). Po pozytywnym głosowaniu projekt ustawy zamienia się w ustawę, która kierowana jest do Senatu. Ten ma on 30 dni na przepracowanie ustawy i akceptację ustawy oraz przekazanie jej na ręce Prezydenta RP albo zgłoszenie uwag wraz z ponownym przekazaniem ustawy do Sejmu, który musi uwzględnić poprawki Senatu bądź może odrzucić je głosując bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jeśli Sejm nie osiągnie takiej większości, to propozycje Senatu uznaje się za przyjęte. Jeśli natomiast odrzuci poprawki Senatu, Marszałek Sejmu kieruje ustawę bezpośrednio do Prezydenta RP. Głowa państwa ma trzy warianty zachowania: albo podpisze ustawę, albo zgłosi uwagi, które będą rozpatrywane w Sejmie i mogą być odrzucone w głosowaniu przez co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy posłów lub też skieruje ustawę do Trybunału Konstytucyjnego w przypadku wątpliwości co do jej zgodności z Konstytucją RP. Gdy jednak Trybunał uzna ustawę za zgodną z Konstytucją, Prezydent musi ją podpisać. Głowa państwa na pracę nad otrzymaną ustawą ma łącznie 21 dni.
Jak widać proces ustawodawczy w Polsce jest bardzo złożony i długi, co ma zapewnić kontrolę instancyjną projektowanych aktów prawnych. W omawianym, konkretnym przypadku ustawy okołobudżetowej na 2014 rok jest ona dopiero na początku drogi - po pierwszym czytaniu w Sejmie. Dlatego klamka jeszcze nie zapadła, a zaproponowane w projekcie rozwiązania nie są wiążące, a tym bardziej obowiązujące.
Warto jednak wiedzieć, jakie są propozycje rządu odnośnie zmian w sposobie dofinansowywania Zakładów Pracy Chronionej i jak te zmiany mają się do obecnie obowiązującego porządku.
Rząd w przywoływanym projekcie zaproponował ograniczenie wysokości dopłat, jakich udziela za pośrednictwem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) podmiotom zatrudniającym osoby legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności. Przypomnijmy, że do tej pory na rynku pracy wyróżnialiśmy podmioty zatrudniające osoby niepełnosprawne, które mogły skorzystać z dodatkowego wsparcia w postaci publicznych dopłat oraz tzw. zakłady pracy chronionej, czyli miejsca, w których tworzono stanowiska pracy specjalnie dla osób o różnym stopniu niepełnosprawności, przy jednoczesnym otrzymywaniu preferencyjnych dopłat (wyższych niż w przypadku „zwykłych” pracodawców). Zapowiadane zmiany mają dotyczyć przede wszystkim wprowadzenia jednej stawki dopłat zarówno dla zwykłych przedsiębiorców, jak i zakładów pracy chronionej.
Chcąc zobrazować ten problem warto przytoczyć, jakiego rzędu kwoty będą objęte zmianami. Otóż już od początku 2014 roku maksymalna kwota miesięcznego dofinansowania do pensji jednego niepełnosprawnego, bez względu na miejsce zatrudnienia wyniesie (przy całym etacie):
• 480 zł miesięcznie dla osób z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności,
• 960 zł miesięcznie dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz
• 1920 zł miesięcznie dla osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Ponadto, kwoty te będą mogły ulec zwiększeniu o 640 zł w przypadku osób niepełnosprawnych z orzeczonymi: chorobą psychiczną, niepełnosprawnością intelektualną, całościowym zaburzeniem rozwojowym lub epilepsją oraz dla osób niewidomych.
Dla porównania, od początku 2013 roku dopłaty dla przedsiębiorców zatrudniających osoby niepełnosprawne wyglądały następująco:
• 640 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 448 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności,
• 1600 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 1120 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• 2880 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 2016 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Jak wiele osób odczuje te bolesne zmiany? Jak podaje „Rzeczpospolita” opisywane plany mogą dotyczyć łącznie nawet 18 tysięcy przedsiębiorców w kraju, którzy zatrudniają łącznie ok. 245 tysięcy niepełnosprawnych. Niestety najmocniej nowe zasady odczuje blisko 1400 zakładów pracy chronionej, które zatrudniają łącznie ok. 167 tysięcy osób niepełnosprawnych aktywnych na rynku pracy (68% zatrudnionych na etacie niepełnosprawnych).
Co to oznacza w praktyce? Niestety, proponowane zmiany w sposobie i wysokości środków dystrybuowanych z PFRONu mogą oznaczać likwidację wielu miejsc pracy, które do tej pory dedykowane były osobom niepełnosprawnym. Z jednej strony mieliśmy bowiem do czynienia z pracodawcami, dla których zatrudnianie osób legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności było atrakcyjnym rozwiązaniem mając na uwadze wysokość dofinansowania z budżetu państwa. Z drugiej jednak, wiele z obecnie istniejących na rynku pracy przedsiębiorców, a zwłaszcza zakładów pracy chronionej, z uwagi na drastyczne zmniejszenie dotacji nie będzie miało możliwości dalszego zatrudniania osób niepełnosprawnych, gdyż koszt z tym związany (oprócz kosztów ponoszonych w związku z zatrudnieniem zwykłego pracownika należy doliczyć m.in. koszty dostosowania stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej, zagwarantowanie specjalnej opieki medycznej czy też zwiększonego wymiaru urlopu) będzie przekraczał sumę wypracowanego przez nich zysku oraz dopłat z PFRONu. Eksperci prognozują, że wejście w życie ustawy okołobudżetowej na 2014 rok wprowadzającej omawiane zmiany może zagrozić istnieniu nawet 100 tysięcy etatów utworzonych w zakładach pracy chronionej. W najtrudniejszej sytuacji znajdą się te przedsiębiorstwa, które podpisały ze swoimi pracownikami kilkuletnie kontrakty, nie biorąc pod uwagę tak drastycznych cięć w dopłatach z Funduszu.
Jedynymi zadowolonymi z tej zmiany są przedstawiciele Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan. Podkreślają oni, że pozwoli to wreszcie na stworzenie warunków realnej konkurencji, która do tej pory nie była możliwa ze względu na preferowanie zakładów pracy chronionej. Eksperci Lewiatana postulują również zniesienie dopłat dla przedsiębiorców zatrudniających osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności, zwracając tym samym uwagę na problem zatrudniania osób w podeszłym wieku, których pracodawcy przymuszają do ubiegania się o status niepełnosprawnego celem uzyskania dofinansowania ze strony państwa.

_________________

Sytuacja, w której Komisja Europejska (KE) planuje ograniczyć proceder wydawania publicznych pieniędzy ma charakter o wiele bardziej złożony niż by się mogło wydawać na pierwszy rzut oka. Otóż nie chodzi o to, aby władze unijne próbowały narzucić wszystkim państwom członkowskim ograniczenia wydatków publicznych. Projektowane przez Komisję działania wynikają bezpośrednio z art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawne art. 87 i 88 Traktatu o Wspólnocie Europejskiej). Przepisy te dotyczą pomocy przyznawanej przez Państwa i zakładają, że z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w Traktacie, wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. Cytowany zapis ulega ograniczeniom, tzw. wyłączeniom blokowym, które mają na celu dopasowanie ogólnego założenia do realiów poszczególnych regionów bądź sektorów gospodarki. Takie działania Unii mają na celu zagwarantowanie możliwie równego poziomu konkurencyjności wszystkich wewnętrznych rynków.
Urzędnicy unijni dostrzegając obszary wymagające szczególnego dofinansowania ze strony państwa, które nie spowoduje jednocześnie nadmiernego umocnienia określonego segmentu rynku narodowego postanowili, w podjętym 6 sierpnia 2008 roku Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 800/2008 uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (tzw. ogólnym rozporządzeniu w sprawie wyłączeń blokowych), że państwa mają swobodę w decydowaniu o wysokości udzielanego dofinansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw, pomoc na działalności badawczo-rozwojowej, pomocy na ochronę środowiska, pomocy szkoleniowej i zatrudniania oraz pomocy zgodnej za zatwierdzoną przez Komisję Europejską dla każdego państwa członkowskiego mapą pomocy regionalnej oraz pomocy dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji i pracowników niepełnosprawnych.

Obecnie Komisja Europejska uznała, że konieczna jest zmiana obowiązujących zapisów. Jednocześnie KE przygotowała projekt Rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych (GBER), które ma zastąpić przywoływane obowiązujące rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008. Oficjalne tłumaczenie na język polski projektu rozporządzenia dostępne jest w Internecie pod adresem http://www.popon.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=25943:oficjalne-polskie-tumaczenie-projektu-rozporzdzenia-komisji-europejskiej-w-sprawie-wyacze-blokowych&catid=30:wiadomoci-komunikaty. Jak czytamy we wstępie projektu, podstawowym celem procedowanych przepisów jest unowocześnienie konkurencyjnego rynku pracy poprzez trwały, inteligentny i sprzyjający włączeniu społecznemu wzrost gospodarczy na konkurencyjnym rynku wewnętrznym, przyczyniający się jednocześnie do postępu działań państw członkowskich na rzecz bardziej efektywnego wykorzystania finansów publicznych. Sekcja piąta projektu rozporządzenia poświęcona jest zapisom dotyczącym pomocy dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych. Jakie zmiany, w stosunku do obecnie obowiązujących rozwiązań, mają przynieść nowe przepisy? Poniżej przedstawiamy główne z nich.
Przede wszystkim Komisja Europejska zaproponowała ograniczenie wysokości kwoty pomocy publicznej na jeden program pomocowy wyłączającej obowiązek notyfikacji takiej pomocy. Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami państwo i jego instytucje nie musiałyby notyfikować (czyli podawać do informacji Komisji Europejskiej) pomocy udzielanej w wysokości nieprzekraczającej 0,01% Produktu Krajowego Brutto (PKB) za poprzedni rok budżetowy, co dla Polski oznacza na chwilę obecną ok. 160 mln złotych powiększone o równowartość 100 mln euro. Licząc w zaokrągleniu, w przypadku naszego kraju mowa jest o kwocie rzędu 500 – 600 mln złotych.
Jak pokazują dotychczasowe statystyki, roczny budżet PFRONu wynosi obecnie ok. 3 mld złotych, czyli jest blisko sześciokrotnie większy. Stąd też uzasadnione obawy przed drastyczną obniżką pomocy ze strony PFRONu dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Dlatego też Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON) przekazała 28 czerwca 2013 roku na ręce Komisji Europejskiej pismo z uwagami do rozporządzenia (pełna treść pisma dostępna w Internecie pod adresem: http://www.popon.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=25992:uwagi-popon-w-sprawie-rozporzdzenie-gber-skierowane-do-komisji-europejskiej&catid=30:wiadomoci-komunikaty). POPON w sposób dokładny przedstawia obowiązujące w Polsce regulacje dotyczące obowiązku alternatywnie zatrudniania określonej liczby osób niepełnosprawnych bądź przekazywania dodatkowych środków finansowych na wynagrodzenia osób niepełnosprawnych. Jak czytamy w przedstawionym stanowisku: warto zaznaczyć, iż pomimo bardzo wysokich wpłat obowiązkowych na PFRON z tytułu braku wymaganego 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, bardzo wielu pracodawców decyduje się na ponoszenie wysokich kosztów wpłat obowiązkowych i nie zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Dlatego jedynym skutecznym instrumentem wpływającym na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest program dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, który zapewnia stałe miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych. […] Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej zasady funkcjonowania wsparcia zatrudniania osób niepełnosprawnych należy stwierdzić, iż polski system nie narusza konkurencyjności na rynku wspólnotowym, ponieważ wpłaty pochodzące od pracodawców z tzw. rynku krajowego przewyższają subsydia płacowe kierowane na ten rynek w ramach wypłacanych kwot miesięcznych dofinansowań dla przedsiębiorców. Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych należy traktować jako tzw. przesunięcie między poszczególnymi segmentami finansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ale bez udziału środków publicznych, które nie powoduje zwiększenia konkurencyjności rynku polskiego w stosunku do pozostałych państw, jak również nie naruszają konkurencji na rynku lokalnym.

Odnosząc się do pytania, czy proponowane przez Komisję Europejską zmiany dotkną także osoby samozatrudnione, czyli osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą należałoby odpowiedzieć negatywnie. Regulacje unijne posługują się jedynie pojęciem pracownika, czyli zgodnie z Kodeksem Pracy osoby, która poprzez nawiązanie stosunku pracy (na podstawie umowy na czas nieokreślony, na czas określony, na czas zastępstwa bądź czas wykonania określonej pracy) zobowiązuje się wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.
Dofinansowanie, które wiąże się z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych nie odbija się bezpośrednio na tych pracownikach, gdyż ich wynagrodzenie wypłacane jest przez ich pracodawców. Zaś PFRON zwraca pracodawcom część ponoszonych kosztów (m.in. związanych z przystosowaniem stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej lub wynikających z dodatkowego urlopu przysługującego osobie niepełnosprawnej). Sam pracownik „nie widzi” więc bezpośrednio pieniędzy pochodzących z tzw. pomocy publicznej, czyli funduszy objętych zmianami proponowanymi przez Komisję Europejską w nowym rozporządzeniu. Samozatrudnieni nie ponoszą takich kosztów jak pracodawcy, nie są też literalnie wymieniani w projekcie rozporządzenia dlatego też należałoby przyjąć, że ich sytuacja się nie zmieni.

_________________

Szanowni Państwo!

Mazowieckie Stowarzyszenie Pracy Osób Niepełnosprawnych "De Facto” prowadzi pod adresem:
www.poon.phorum.pl

Portal Obywatelski Osób Niewidomych, gdzie są zamieszczane aktualne informacje dotyczące osób niepełnosprawnych jako pełnoprawnych obywateli naszego kraju.
Czytelnicy zaniepokojeni doniesieniami prasowymi na temat kondycji finansowej PFRON oraz cięć budżetowych wymagają od redakcji rzetelnych wiadomości w tym zagadnieniu.
Prosimy zatem o udzielenie najświeższych informacji w sprawie planowanych na przyszły rok ruchów finansowych Funduszu na dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych oraz dla organizacji pozarządowych na realizację projektów.

Odpowiedź PFRON:
Uprzejmie informuję, że "gospodarzem" aktualnie obowiązujących przepisów prawa w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jak i projektów ich zmian jest zgodnie z kompetencjami Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych.
Tak więc, celem uzyskania informacji o aktualnym stanie zaawansowania prac nad projektem zmian w dofinansowaniu do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych należy zwrócić się z zapytaniem do Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych.
Zapytanie można skierować e-mailem na adres:
sekretariat.bon@mpips.gov.pl

Poniżej przytaczam komunikat, z dnia 05.11.2013 r., Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych zamieszczony na ich stronie:
www.niepelnosprawni.gov.pl
- (Aktualności: Zmiany w dofinansowaniu do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych ,05-11-2013)

"Spotkanie w sprawie zmian przewidzianych w projekcie ustawy o zmianie
niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (druk sejmowy 1788) w zakresie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych odbyło się 4 listopada 2013 r. w siedzibie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Spotkaniu przewodniczył Władysław Kosiniak-Kamysz – Minister Pracy i Polityki Społecznej. Ponadto uczestniczyli w nim Jarosław Duda – Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, posłowie: Magdalena Kochan, Jan Bury i Marek Plura, przedstawiciele samorządu terytorialnego oraz organizacji pracodawców i organizacji związkowych, przedstawiciele największych organizacji pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne i organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych.

Na spotkaniu omawiano konieczność zmian w obowiązującym modelu pomocy publicznej w formie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, wynikającą z respektowania zasady równego traktowania pracodawców osób niepełnosprawnych. W tym kontekście omawiano projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej na rok 2014. Zmiany te zostały przygotowane przy uwzględnieniu ograniczonych możliwości finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz potrzebę utrzymania i zwiększenia skuteczności oddziaływania tej pomocy na poziom zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Uczestnicy spotkania zgodzili się z celowością zrównania dofinansowania do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych na chronionym i otwartym rynku pracy. Natomiast zaprezentowane różnice zdań dotyczyły sposobu i trybu wprowadzenia zaproponowanych zmian.

Organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych wyraziły aprobatę dla rozwiązań w wersji zaproponowanej w ustawie okołobudżetowej, co umożliwi przesunięcie większej niż dotychczas kwoty środków Funduszu na realizację zadań ustawowych w zakresie szeroko rozumianej rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Wejście w życie proponowanych zmian spowoduje również możliwość przekazania zwiększonych środków na realizację programów celowych realizowanych przez PFRON. Natomiast przedstawiciele pracodawców postulowali przesunięcie w czasie proponowanych zmian oraz zrównanie wysokości dofinansowania na chronionym i otwartym rynku pracy stopniowo poprzez jego obniżenie dla zakładów pracy chronionej i podwyższenie dla pracodawców, którzy nie posiadają statusu zpch."

Na stronie Biura Pełnomocnika (adres wyboldowany powyżej) pod przytoczonym tekstem komunikatu są zamieszczone prezentacje do pobrania zawierające informacje dotyczące sytuacji finansowej Funduszu, uwzględnione przy projektowaniu proponowanych ustawodawcy zmian w dofinansowaniu do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.

Z poważaniem
Maciej Pomierny
COI PFRON

_________________

Sejm uchwalił niższe dofinansowania z PFRON do pensji osób niepełnosprawnych

Jak informowaliśmy na łamach forum, Sejm rozpatrywał projekt zmiany okołobudżetowej, który zakładał obniżenie poziomu dotacji do pensji osób niepełnosprawnych. Projekt budził wiele zastrzeżeń, jego przeciwnicy alarmowali, że należy zrobić wszystko, aby parlamentarzyści wycofali się z tego pomysłu albo chociaż przesunęli moment wejścia w życie nowych przepisów. Przypomnijmy, że osoby reprezentujące środowisko niepełnosprawnych etatowców zwracało uwagę na konsekwencje obniżki dotacji w postaci rezygnacji pracodawców z zatrudniania osób z dysfunkcjami. W dyskusji pojawiały się jednak również głosy popierające procedowane zmiany. Katarzyna Roszewska z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie podkreślała, że z danych GUS, które są najbardziej miarodajne dla oceny sytuacji wynika, że obecnie 3 mld zł wsparcia trafia do bardzo wąskiej grupy pracodawców zatrudniających około 240 tys. niepełnosprawnych. Tymczasem w Polsce jest aż 5 mln osób niepełnosprawnych. Do pozostałych trafia więc znacznie niższa pomoc. Dodatkowo p. Roszewska zwracała uwagę, że w 2012 roku Polska ratyfikowała konwencję osób niepełnosprawnych, która wymaga równego wspierania wszystkich osób niepełnosprawnych.
Przypomnijmy, że obecnie, w zależności od stopnia niepełnosprawności pracownika, dofinansowanie do jego wynagrodzenia waha się i wynosi:
• 640 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 448 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności,
• 1600 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 1120 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• 2880 zł w przypadku zakładu pracy chronionej lub 2016 zł w przypadku pozostałych przedsiębiorców dla osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności


W pierwotnej wersji nowelizacji zmiany miały obowiązywać już od początku nowego roku. Ostatecznie, w przyjętej ustawie o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej, Sejm zdecydował o przesunięciu ich o kwartał – nowe progi dofinansowania wejdą w życie wraz z 1 kwietnia 2014 roku. Po poprawkach zgłoszonych przez jednego z posłów Platformy Obywatelskiej maksymalne wysokości dofinansowania wyniosą:
• 450 zł w przypadku pracowników z lekkim stopniem niepełnosprawności,
• 1125 zł w przypadku pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (co oznacza zwiększenie wsparcia, gdyż w pierwotnej wersji nowelizacja gwarantowała takim osobom dofinansowanie wynagrodzeń w wysokości 960 zł), oraz
• 1800 zł w przypadku pracowników ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Dodatkowo, kwota dofinansowania ma być powiększana o dodatek w wysokości 600 złotych dla osób niepełnosprawnych z orzeczoną m.in. chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym oraz dla osób niewidomych. Na sejmowych korytarzach można było usłyszeć głosy obawy, że zagwarantowanie takiego dodatku może spowodować, że pracodawcy będą namawiać swoich niepełnosprawnych pracowników do występowania o dodatkowe orzeczenia lekarskie potwierdzające specjalne schorzenia wymienione powyżej. Jednak pamiętajmy, że wspomniane zaświadczenie, choć stawia na uprzywilejowanej pozycji w punktu widzenia wynagrodzenia takiego pracownika, może go dyskryminować i utrudniać wiele innych aspektów codziennego życia.
Utrzymana została natomiast zmiana przewidująca ujednolicenie dofinansowań wynagrodzeń dla zakładów pracy chronionej oraz pozostałych pracodawców decydujących się na zatrudnianie osób niepełnosprawnych.

Źródło:
Ważą się losy niepełnosprawnych, materiał opublikowany w Rzeczpospolitej w dniu 6 listopada 2013 roku.
Obniżka dofinansowań z PFRON przesunięta tylko o kwartał, materiał opublikowany w Rzeczpospolitej w dniu 7 listopada 2013 roku.
Niższe dopłaty do pensji niepełnosprawnych od kwietnia 2014 roku, materiał opublikowany w Rzeczpospolitej w dniu 22 listopada 2013 roku.

_________________

Ministerstwo Pracy i Polityki społecznej wyjaśnia kwestie dofinansowań do pensji osób niepełnosprawnych.

Jak wiadomo zakłady pracy – zarówno zakłady pracy chronionej, jak i zwykli pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne – zobowiązane są do bieżącego aktualizowania informacji nt. zatrudniania osób niepełnosprawnych oraz przedstawiania kosztów płacy, jakie w związku z tym ponieśli. Często pojawia się wiele kwestii spornych, trudnych do interpretacji bądź budzących sprzeczną wykładnię. Dlatego też, co jakiś czas bezpośrednio pracodawcy bądź podmioty reprezentujące osoby niepełnosprawne zwracają się do autorów przepisów z prośbą o ich sprecyzowanie w poszczególnych, kazuistycznych przypadkach.
Ostatnio Ogólnopolska Baza Pracodawców Osób Niepełnosprawnych zgłosiła do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej dwa zapytania dotyczące kosztów płacy. Poniżej przedstawiamy obydwa z nich wraz z odpowiedziami udzielonymi przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (w pisma o znaku BON-I-52311-217-2-LK/2013).
1/ Czy do kosztów płacy wykazywanych w druku INF-D-P zaliczyć można nagrody jubileuszowe (ich udzielanie przewiduje układ zbiorowy pracy) i okolicznościowe związane z osiągnięciem wyników produkcyjnych zakładu (prawo do nich przewiduje regulamin pracy)?
Nagrody i premie wchodzą do wynagrodzenia pracownika, a więc zgodnie z art. 2 pkt 4a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. 2011, nr 127, poz. 721 ze zm.) wchodzą również do kosztów płacy, o których mowa w tym przepisie.

2/ Pracownik posiada wydane na stałe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w stopniu lekkim z symbolem 02-P, 07-S i 11-I. W związku ze zmianą stanu zdrowia uzyskał kolejne orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jednak już z symbolami 03-L, 07-S, 11-I i na czas określony. Czy pracodawca nadal może go zaliczać do stopnia umiarkowanego, ale wciąż do schorzeń szczególnych?
Jeżeli dotychczas posiadane orzeczenie o stopniu niepełnosprawności nie utraciło ważności, nie zostało zmienione ani uchylone lub nie została stwierdzona jego nieważność, to jest dokumentem w obrocie prawnym i jako taki wywołuje skutki prawne (np. w zakresie dokumentowania szczególnych schorzeń, o których mowa w art. 26a ust 1b ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych), ponieważ nie istnieją unormowania, które automatycznie pozwalałyby na zniesienie skutków prawnych poprzednio wydanego orzeczenia. W sytuacji opisanej przez Państwa w piśmie niewykazanie w nowym orzeczeniu symbolu przyczyny niepełnosprawności mogło wynikać z tego, że dany profil dysfunkcji mógł powodować niepełnosprawność w stopniu innym niż ostatnio orzeczony w odniesieniu do danej osoby.

Źródło: E. Sieradzka, „Fundusz dofinansuje nagrodę dla niepełnosprawnego”, materiał opublikowany w dzienniku Rzeczpospolita w dniu 15 listopada 2013 roku.

_________________

Kilka miesięcy temu pisaliśmy na łamach forum o budzącym wiele sprzeciwów pomyśle Komisji Europejskiej, który miał prowadzić do znacznego ograniczenia dofinansowywania przez PFRON zatrudniania osób niepełnosprawnych. Przypomnijmy, że zgodnie z pomysłem Komisji Europejskiej każde z państw członkowskich mogłoby przeznaczać na takie wsparcie rynku pracy osób z dysfunkcjami 0,01% swojego PKB. Uzasadnieniem tego pomysłu była chęć zagwarantowania, a w niektórych przypadkach również zwiększenia konkurencyjności na rynku pracy przy jednoczesnym pilnowaniu, aby państwo zbytnio nie ingerowało w sferę wolnej gospodarki.
Wiele państw należących do Unii Europejskiej, w tym Polska, wyraziło swój silny sprzeciw takiemu pomysłowi. W polskich realiach oznaczałby on bowiem, że PFRON mógłby przeznaczać maksymalnie 150 milionów złotych na wsparcie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Przy obecnej skali potrzeb i pomocy są to środki wystarczające na niecały miesiąc.
Na szczęście, jak donosił dziennik Rzeczpospolita pod koniec ubiegłego roku kalendarzowego, Komisja Europejska uwzględniła opinie państw członkowskich i wprowadziła zmiany do projektu rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych. Tym samym pomoc na zatrudnianie osób niepełnosprawnych została wyłączona z ograniczenia kwoty pomocy. Dzięki takiemu zabiegowi, pomoc publiczna związana z rynkiem pracy osób dysfunkcyjnych została uznana przez Komisję Europejską za projekt objęty tzw. wyłączeniem grupowymi oraz pomoc de minimis, która nie narusza konkurencyjności na rynku.

_________________